despinoza.nl

Die vertaalde tekst (vertaling van Meijer?) is als volgt:

De Heeren des Kerkeraads doen U te weten, hoe zij sedert langen tijd kennis hebbende van de slechte meeningen en werken van Baruch d'Espinoza, hem op verschillende wegen en beloften poogden terug te brengen van zijn slechten weg en, hem niet kunnende genezen, maar integendeel dagelijks meerder kennis krijgende van de afschuwelijke ketterijen, die hij deed en leerde en de ijslijke werken die hij wrocht, daarvan velerlei geloofwaardige getuigen erlangden, die spraken en getuigden van den gezegden Spinoza, waardoor hij overtuigd werd.

Hetwelk alles onderzocht in tegenwoordigheid der HH. Wijzen, beraadslaagden zij met hun goedvinden, dat gezegde Espinoza zou gevloekt en gebannen worden uit het volk van Israël, gelijk zij thans in banvloek stellen en met den volgenden banvloek doen: met het oordeel der engelen en de uitspraak der Heiligen, vloeken, bannen, verwenschen en vervloeken wij Baruch d'Espinoza, met goedvinden der kerkelijke rechtbank en van deze geheele heilige gemeente, ten aanzien der heilige boeken, naar de zeshonderddertien voorschriften die daarin geschreven staan, met den banvloek waarmee Jozua Jericho vloekte, met de verwensching waarmee Eliza de kwajongens verwenschte en met al de vervloekingen, die in de wet geschreven zijn.

Hij zij verwenscht bij dag en bij nacht, hij zij verwenscht in zijn liggen en verwenscht in zijn opstaan, hij zij verwenscht in zijn uitgaan en verwenscht in zijn ingaan; nimmer moge de Heer hem vergeven en voortaan de woede des Heeren en zijn ijver op dezen mensch branden, en hem opleggen alle vloeken, geschreven in het boek dezer wet; en de Heer zal zijn naam verdelgen van onder den hemel en de Heer zal hem uitstooten ten verderve uit aIle stammen Israels, met al de verwenschingen van het firmament, geschreven in het boek dezer wet; en gij de verkleefden aan den Heer uwen God, blijft heden allen behouden!

Waarschuwende, dat hem niemand mondeling mag spreken, niemand bij geschrifte, niemand hem eenige gunst verleenen, niemand onder een dak met hem verblijven, niemand op vier ellen afstand van hem vertoeven, niemand eenig papier lezen, door hem gemaakt of geschreven". Den 27sten Juli 1656.

Verder staat op de site van het gemeentearchief van Amsterdam het transcript van de originele tekst. Die is als volgt (de hier gegeven tekst is gebarseerd op die uit Spinoza, Mercator & Autodidactus, 1932, Vaz Dias, Van der Tak)

Notta do Herem que se publicou da Theba em 6 de Ab, contra Baruch espinoza 

OS SS^res do Mahamad fazem saber a vm´s: como ha diaz que tendo noticia das ma's opinioins e obras de Baruch de espinoza procurarão per differentes caminhos e promessas, Retiralo de seus ma'os caminhos, e não Podendo remedialo, antes pello contrario, tendo cada dia mayores noticias das horrendas heregias que praticaua & ensinaua, e ynormes obras que obraua, tendo disto muitas testemunhas fidedignas que depugerão e testemunharão tude em Prezensa de ditto Espinoza deque ficou conuensido, o qual tudo examinado em prezensa dos ss^res Hahamim, deliberarão, com seu paraçer que ditto espinoza seja enhermado e apartado da naçao de Jsrael como actualmente o poin em herem, com o Herem seguinte, Com sentença dos Anjos com ditto dos santos nos Emhermanos apartamos e maldisoamos e praguejamos a Baruch de espinoza con consemtim^to del D:B: e consentim^to de todo este K:K: diante dos santos sepharim estes, com os seis centos e treze preceitos que estão escrittos nelles, com o herem que enheremou Jehosuah a Yeriho, com a maldissão que maldixe Elisah a os mossos, e com todas as maldisois que estão escrittas na Ley, malditto seja de dia e malditto seja de noute, malditto seja em seu deytar, e malditto seja em seu leuantar, malditto elle em seu sayr, e malditto elle em seu entrar, não querara A: perdoar a elle que entonces fumeara o furor de A: e seu zelo neste homen, e yazera nelle todas as maldisois as escrittas no libro desta Ley; E arrematara A: a seu nome debaixo dos ceos, E apartaloa A: para mal de todos os tribus de Ysrael, com todas as maldisois do firmamento as escritas no Libro da Ley esta, E vos os apegados com A: voso Ds viuos todos vos oje.

Advirtindo que ningem Ihe pode fallar Bocalm^te nem por escritto nem dar Ihe nenhum favor, nem debaixo de tecto estar com elle, nem junto de quatro couadas, nem leer Papel algum feito ou escritto per elle.

In het latijn is de tekst als volgt (door van der Tak, naar van Vloten):

Domini Moderatores [Sanctae Ecclesiae] vobis communicant, quod iam dudum cognoscentes malas opiniones operaque mala Benedicti de Espinoza, per varios studuerunt modos et promissiones eum a malis distrahere viis; quum vero nihil in eo remediari potuerint, e contrario autem quotidie magis cognoscerent horribiles istas haereses ab eo actas doctasque, et insolentia, quae operabatur, opera, quumque multos eius rei fide dignos tenerent testes, qui deposuerunt et testati sunt, dicto Espinoza praesente, a quibus convictus fuit; examini de omnibus habito, in praesentia Dominorum Chachamim, deliberaverunt, ipsis assentientibus, dictum Espinozam anathematizare et seiungere a natione Israelis, uti iam eum in anathema ponunt, cum anathemate sequente:

Iudicio Angelorum Sanctorumque iudicio anathematizamus, seiungimus, maledicimus, execramus Benedictum d'Espinoza, assentiente Deo Benedicto et consentiente Sancta hac Ecclesia, coram Sanctis Libris cum sescentis et tredecim praeceptis, quae in iis scripta sunt, cum anathemate quo Iosua Ierichontem anathematizavit, cum maledictione qua Elisa pueris maledixit, cum omnibus maledictionibus, quae in Libro Legis scriptae sunt: maledictus sit per diem et maledictus sit per noctem, maledictus sit in dormiendo et maledictus sit in exsurgendo, maledictus sit in exeundo et maledictus sit in intrando; Dominus numquam illi ignoscere velit, furorem Domini et zelum in hominem istum posthac ardere faciat, illique imponat omnes maledictiones, quae scriptae sunt in Libro Legis, destruet nomen eius infra coelum; Dominus seiunget eum in malum ab omnibus Israelis tribubus cum omnibus maledictionibus firmamenti, quae scriptae sunt in Libro Legis. Et vos Domino Deo vestro adhaerentes, vos omnes hodie salvete!

Advertentes, quod nemo eum allequi possit oraliter, nemo per scriptum; nemo ei facere possit ullum favorem; nemo sub tecto cum illo stare, nemo quattuor distantibus ulnis; nemo documentum ullum legere ab eo factum vel scriptum.

In het engels

The Senhores of the ma’amad having long known of the evil opinions and acts of Baruch de Spinoza, they have endeavored by various means and promises, to turn him from his evil ways. But having failed to make him mend his wicked ways, and, on the contrary, daily receiving more and more serious information about the abominable heresies which he practiced and taught and about his monstrous deeds, and having for this numerous trustworthy witnesses who have deposed and borne witness to this effect in the presence of the said Espinoza, they became convinced of the truth of this matter; and after all of this has been investigated in the presence of the honorable chachamim they have decided, with their consent, that the said Espinoza should be excommunicated and expelled from the people of Israel.

By decree of the angels and by the command of the holy men, we excommunicate, expel, curse and damn Baruch de Espinoza, with the consent of God, Blessed be He, and with the consent of the entire holy congregation, and in front of these holy scrolls with the 613 precepts which are written therein; cursing him with the excommunication with which Joshua banned Jericho and with the curse which Elisha cursed the boys and with all the castigations which are written in the Book of the Law. Cursed be he by day and cursed be he by night; cursed be he when he lies down and cursed be he when he rises up. Cursed be he when he goes out and cursed be he when he comes in. The Lord will not spare him, but then the anger of the Lord and his jealousy shall smoke against that man, and all the curses that are written in this book shall lie upon him, and the Lord shall blot out his name from under heaven. And the Lord shall separate him unto evil out of all the tribes of Israel, according to all the curses of the covenant that are written in this book of the law. But you that cleave unto the Lord your God are alive every one of you this day.

Be warned, no one should communicate with him, neither in writing, nor accord him any favor nor stay with him under the same roof nor [come] within four cubits in his vicinity; nor shall he read any treatise composed or written by him.