«« Afbeeldingen van Spinoza
Begin
Vertaling van Suchtelen online »»

De Ethica vertaling van Burger

directe link naar dit bericht link naar de reacties rubriek: nieuws
Rond 1860 werd door Dionijs Burger, een in 1820 geboren Rotterdammer, een vertaling gemaakt van het werk "Ethica" van Benedictus de Spinoza. Deze vertaling is de laatste twee jaar gedigitaliseerd. Vandaag is deel 4 afgerond. Daarmee is de volledige digitalisering van dit stukje cultureel erfgoed klaar.

In oktober 2002 werd door Leon Kuunders en Piet Steenbakkers een eerste maal contact gelegd. Als bestuurslid van de vereniging Het Spinozahuis was Piet op de hoogte van het bestaan van een copyright vrije vertaling van Spinoza's Ethica. Leon was op zoek naar zo'n vertaling. Zijn reden was simpel; hoe kon het dat zo'n belangrijk werk achter een tariefmuur, of 'copyright', was gestopt? En sterker; waarom was wereldwijd voorzien in een tariefvrije vertaling van dit werk, behalve in Nederland?

Het overhandigen van een dik pak papier was de eerste stap in het online krijgen van deze tekst. Deze e-mail sluit die eerste fase af.

Cijferwerk

De eerste pagina werd geplaatst op 22 mei 2003, de laatste op 22 maart 2005. In 2003 werden 15 pagina's verwerkt, in 2004 maar liefst 368, de overgebleven 107 pagina's in 2005. In de maanden maart 2004 en maart 2005 is 45% van al het werk uitgevoerd; deze Ethica lijkt dus het begin van de lente aan te duiden. Bijdragen zijn ontvangen van 11 mensen en volgen het model van de "Power Curve" met de karakteristieke "Long Tail". In totaal bevat de tekst 90.121 woorden, verdeeld over 490 pagina's.

Kosten

Het domein www.despinoza.nl werd vastgelegd op 22 oktober 2002. Het daaropvolgende half jaar zijn de bladen ingescand. De website werd gebouwd in diezelfde tijd (en later meermalen aangepast). De totale kosten zijn bijna EUR 500, waarin besteedde tijd, alsmede de drank tijdens het spaarzame overleg, niet is meegerekend.

Vervolg

De vertaling wordt nog geredigeerd. Verder wordt de tekst gebruikt als input voor software dat het semantische internet, ook wel Web 2.0 genaamd, dichterbij moet brengen. Met dank aan de mathematische opzet van de tekst.

Tekst

De website is te vinden via www.despinoza.nl. De tekst van de Ethica staat online op de volgende URL: http://www.despinoza.nl/ethica/tekst.html

Dankwoord

Het werk is uitgevoerd onder auspiciën van Vereniging Het Spinozahuis (www.spinozahuis.nl). Een hartelijke dank gaat naar hen voor het beschikbaar stellen van de tekst. Verder wil ik iedereen danken die heeft meegeholpen, en dan met name Peter van Eerten, Carla Feun en Corry Louwers.

Tot zover, prettige lente,

Leon Kuunders
M: +31 620 624 72
www.despinoza.nl

Comments (3)

Klaas Vanempel:

Twee vreemde vertalingen opgemerkt in Burger's vertaling van de Ethica

E3p24
Stelling XXIV. Indien wij ons verbeelden dat
iemand iets, dat wij haten, met vreugde aandoet,
dan zullen wij ook jegens hem met
haat aangedaan worden. Indien wij ons
daarentegen verbeelden, dat hij hetzelve met
blijdschap aandoet, dan zullen wij met liefde
jegens hem aangedaan worden.

E3p24 stelling 24; 6e regel:
“blijdschap” moet deze keer “droefheid” zijn.

E3p38:
“Indien iemand een bemind voorwerp begint te haten, zoodat zijne liefde geheel vernietigd wordt, dan zal hij het wegens eene gelijke oorzaak met groter haat vervolgen dan indien hij het nooit [gehaat had], en met des te grooteren naarmate zijne liefde te voren grooter geweest was.”

[gehaat had] moet zijn [had liefgehad].

Ik heb gekeken naar de fotografische afdrukken van de tekst van Burger en het zijn fouten (als het fouten zijn) gemaakt bij de digitalisering.

Heel vreemd.
Kunnen deze vertaling door Burger nu of moeten wij zeggen dat dit gewoon fout is?
Zo ja, wat zegt dat over de rest van de vertaling?
Graag een reactie.

Met vriendelijke groet,
Klaas Vanempel

Leon:

Beste Klaas, je genoemde opmerkingen kan ik op pagina 211 en 231 niet terug vinden???

Kun je wat preciezer zijn in de verwijzingen: waar heb je de genoemde verschillen gevonden?

p211: (Stelling XXIV.) http://www.despinoza.nl/ethica/211.shtml

p231: (Stelling XXXVIII.) http://www.despinoza.nl/ethica/231.shtml

Klaas Vanempel:

Dionijs Burger / Benedictus de Spinoza -- Ethica

----------------------------
pagina 211 (192 woorden)
grooter droefheid is aangedaan. Dit was het
eerste. Verder stelt blijdschap het bestaan van
het verblijde voorwerp (volgens dezelfde aanm.
stell. 11 van dit deel) en des te meer, naarmate
de blijdschap grooter gedacht wordt. Indien
iemand zich verbeeldt, dat iemand, dien hij haat,
met blijdschap is aangedaan, dan zal deze
verbeelding (volgens stell. 13 van dit deel) zijne
poging beperken, dat is (volgens aanm. stell. 11
van dit deel) hij, die haat, zal met droefheid
worden aangedaan enz. w.t.b.w.

Aanm. Deze blijdschap kan naauwlijks bestendig
en zonder eenigen tweestrijd van den geest
plaats hebben. Want (gelijk ik aanstonds in stell.
27 van dit deel zal aantoonen) voor zoover hij
zich verbeeldt, dat iets aan hem gelijk met
droefheid wordt aangedaan, in zooverre moet hij
zich bedroeven; en het tegendeel, indien hij zich
verbeeldt, dat het met blijdschap wordt
aangedaan. Doch hier letten wij op den haat
alleen.

Stelling XXIV. Indien wij ons verbeelden dat
iemand iets, dat wij haten, met vreugde aandoet,
dan zullen wij ook jegens hem met
haat aangedaan worden. Indien wij ons
daarentegen verbeelden, dat hij hetzelve met
blijdschap aandoet, dan zullen wij met liefde
jegens hem aangedaan worden.
-------------------------------

Eén na laatste regel van pagina 211, stelling 24 van het derde deel van de Ethica.

‘blijdschap’ is Burger’s vertaling van ‘Tristitia’. Krop vertaalt dat met ‘droefheid’

Si contrà eundem imaginamur Tristititiâ eandem rem afficere, Amore erga ipsum afficiemur.

Plaats een reactie


Reacties

Aanbevolen

Powered by
Movable Type 4.1