De editie van februari 2006.
-------------------------------------------------------------------
despinoza.nl maandeditie #3.
zondag 19 maart 2006
-------------------------------------------------------------------
De winterslaap is voorbij. Welkom bij de derde maandeditie van
despinoza.nl.
In deze editie:
#1. Boekbesprekingen
#2. Over Spinoza's natuurwetenschap
#3. Naar de film
#4. Burger vertaling Ethica
#5. Colofon
-------------------------------------------------------------------
#1. Boekbesprekingen
-------------------------------------------------------------------
Titel: Spinoza Classicus
Auteur: Wim Klever
Uitgeverij: Damon, 2005, http://tinyurl.com/qlkps
ISBN: ISBN 90 5573 639 2
Bladzijden: 316
Prijs: 30 euro
"Antieke bronnen van een moderne denker"
Na Spinoza's overlijden in 1677 werd door notaris Willem van den
Hove een lijst opgemaakt van de boeken die in zijn bezit waren.
In de bibliotheek bevond zich een groot aantal werken van klassieke
auteurs. Een aanzienlijk deel daarvan wordt in het boek van Klever
behandeld.
Hiervoor kiest Klever voor een nieuwe benadering: hij behandelt
de klassieken naar de betekenis die zij in hun tijd hadden en
daarna legt hij de koppeling naar Spinoza. Het boek is een
omvangrijk naslagwerk, maar leest tegelijkertijd als een spannende
roman. Met elke aangehaalde auteur wordt een stuk van de geest van
Spinoza, deze "tweede generatie allochtoon", ontrafelt.
Elke grote geest uit de geschiedenis van het denken ontleent zijn
ideeën en inspiratie ook altijd voor een belangrijk deel aan zijn
voorgangers. Klever laat in zijn boek met vele voorbeelden duidelijk
zien dat dit ook bij Spinoza wel degelijk het geval was.
Een groot deel van zijn gedachten en thematieken ontleent Spinoza
rechtstreeks aan de klassieken. Veel van zijn denkbeelden zijn er op
gebaseerd en wat Spinoza daarvan bij wie vandaan haalt, dat maakt
Klever in helder taalgebruik duidelijk en overzichtelijk.
Wat een denker origineel maakt zijn de verbanden die hij of zij legt
tussen de uit verschillende bronnen geputte informatie die hem of
haar ter beschikking staan. Het is Klever's verdienste dat hij de
historische fundamenten van nederlands grootste filosoof in dit boek
heeft blootgelegd en aanschouwelijk heeft gemaakt.
Een aanrader.
-------------------------------------------------------------------
Titel: En je zult spinazie eten
Auteur: Jan Knol
Uitgeverij: Wereldbibliotheek, 2006, http://tinyurl.com/pasfa
ISBN: ISBN 90 284 2096 7
Bladzijden: 127
Prijs: 12,50 euro
"Aan tafel bij Spinoza, filosoof van de blijdschap"
Dit boek van de theoloog, predikant en oprichter van de
spinoza-kring Groningen Centrum is een licht verteerbare
uiteenzetting van Spinoza's denkbeelden, gebaseerd op de Ethica.
Na een korte inleiding op Spinoza's leven en de indeling van de
Ethica gaat Knol over tot een behandeling van verschillende
aspecten van Spinoza's denkbeelden. Aspecten als de ene substantie
en de oneindige attributen en vervolgens via de modi over naar de
verschillende aandoeningen en de mogelijkheid van adequate ideeën
voor de mens. Helder en beknopt doet hij uit de doeken hoe hij
Spinoza verstaat en begrijpt.
Als toetje wordt besloten met een overzicht van uitspraken van
en over Spinoza. In die afsluiting ontbreekt natuurlijk Novalis
niet. Deze Duitse dichter zei "Spinoza ist ein gotttrunkener
Mensch", wat door Knol vertaald wordt met "Spinoza, een mens,
dronken van God."
Dat ook Knol zich laaft aan hemelse drank is te herleiden uit zijn
veelvuldig gebruik van het woord "God". Een vlugge telling laat
zien dat dit woord meer dan 200 maal in het boek voorkomt. Spinoza
gebruikt het in zijn Ethica ongeveer 400 keer.
Knol serveert bij het eten dus een Godendrank die de spinazie
wat zwaarder te verteren maakt. Evenwel blijft het een goed boek
voor wie de soms moeilijke materie in eenvoudige woorden begrijpen
wil.
-------------------------------------------------------------------
#2. Over Spinoza's natuurwetenschap
-------------------------------------------------------------------
Wim Klever heeft op de italiaanse site www.fogliospinoziano.it
een artikel gepubliceerd dat ingaat op het begrip inertie. Dit
begrip heeft betrekking op "de eigenschap van lichamen om te
volharden in de toestand waarin zij zich bevinden."
In dit artikel betoogt Klever dat in het denken van Descartes en
Newton aspecten voorkomen die erop wijzen dat de uiteindelijke
grond voor hun theorieën een geloofsovertuiging is, terwijl zij
pretenderen over een objectief wetenschappelijke benaderingswijze
van de natuur te beschikken. Volgens Klever beschikt Spinoza
daarentegen wel over zo een zuiver natuurwetenschappelijke theorie.
De notie van inertie, zoals omschreven door Galileo, Descartes
en later ook door Newton, is onverenigbaar met de natuurfilosofie
van Spinoza, waarin alles op deterministische wijze bepaald is.
Klever:
Beiden, Descartes en Newton, tonen in hun werk
elementen die meer uit hun geloofsovertuiging
stammen dan dat zij passen in hun wetenschappelijke
aanpak. Anders gezegd: beiden zijn zij voorstanders
van een volkomen mechanistische verklaring van alle
gebeurtenissen in het heelal, maar schrikken zij er
toch voor terug om daarin consequent te zijn.
Voor Descartes heb ik op zo'n inconsequentie
gewezen in het artikel en kan men verder nog wijzen
op de vanuit het mechanicisme onbegrijpelijke
wisselwerking van de geestelijke ziel met het
lichaam.
Newton handhaafde met zijn zwaartekracht-idee
de ondenkbare 'actio in distans': het naar zich toe
halen (doen bewegen) door het grotere lichaam van
het kleinere lichaam dat op afstand is.
Een lichaam kan alleen door een ander lichaam enige
wijziging of gedragsverandering ondergaan. Newton is
geniaal in zijn (wiskundige) beschrijving van de
gravitatie-constante maar verklaart niet waardoor
een en ander wordt veroorzaakt.
Het volledige artikel is te vinden op:
http://www.fogliospinoziano.it/Conditioned%20inertia.pdf
Een bijgewerkte, geredigeerde, versie staat op:
http://www.despinoza.nl/artikelen/klever-conditioned_inertia.pdf
-------------------------------------------------------------------
#3. Naar de film
-------------------------------------------------------------------
Door het ontbreken van filmmateriaal zullen we nooit weten of
Spinoza fotogeniek was. Gelukkig komt daar verandering in: ons is
ter ore gekomen dat er wordt gewerkt aan een film en een
documentaire met Spinoza in de hoofdrol.
De bedoeling is dat de documentaire volgend jaar tijdens de IDFA in
premiere gaat.
De redactie houdt het in de gaten.
-------------------------------------------------------------------
#4. Burger vertaling Ethica
-------------------------------------------------------------------
Een belangrijk deel van de site is gewijd aan de Ethica vertaling
van Dionijs Burger. Deze is tussen 2003 en 2005 gedigitaliseerd.
In de afgelopen anderhalf jaar is de PDF elke dag een keer
gedownload. Meer dan 600 geïnteresseerden hebben een kopie, een
aantal dat de komende tijd nog zal groeien. De tekst wordt nu voor
een laatste maal geredigeerd. Daarna zal ze ook via de website
van de Vereniging Het Spinozahuis beschikbaar zijn.
Er is nu een excel werkblad beschikbaar waarop per pagina is te
zien wat behandeld wordt.
PDF voorlopige versie:
http://www.despinoza.nl/ethica/spinoza-ethica.pdf
Overzicht referenties:
http://www.despinoza.nl/ethica/ref-ethica.xls
-------------------------------------------------------------------
#5. Colofon
-------------------------------------------------------------------
Inhoud, layout, uitvoering: redactie@despinoza.nl
Voor de maandeditie is input van de lezers nodig! Heb je iets te
melden? Laat het dan weten aan de redactie via het
e-mailadres: redactie@despinoza.nl (mailto:redactie@despinoza.nl)
Alles uit deze uitgave is voor overname beschikbaar.
Stuur deze e-mail door aan geïnteresseerden!!
Stuur voor aanmelden een e-mail:
mailto:maandeditie-request@despinoza.nl?subject=subscribe
Stuur voor afmelden een e-mail:
mailto:maandeditie-request@despinoza.nl?subject=unsubscribe
"wat unbidan we nu?"
despinoza.nl maandeditie #3.
zondag 19 maart 2006
-------------------------------------------------------------------
De winterslaap is voorbij. Welkom bij de derde maandeditie van
despinoza.nl.
In deze editie:
#1. Boekbesprekingen
#2. Over Spinoza's natuurwetenschap
#3. Naar de film
#4. Burger vertaling Ethica
#5. Colofon
-------------------------------------------------------------------
#1. Boekbesprekingen
-------------------------------------------------------------------
Titel: Spinoza Classicus
Auteur: Wim Klever
Uitgeverij: Damon, 2005, http://tinyurl.com/qlkps
ISBN: ISBN 90 5573 639 2
Bladzijden: 316
Prijs: 30 euro
"Antieke bronnen van een moderne denker"
Na Spinoza's overlijden in 1677 werd door notaris Willem van den
Hove een lijst opgemaakt van de boeken die in zijn bezit waren.
In de bibliotheek bevond zich een groot aantal werken van klassieke
auteurs. Een aanzienlijk deel daarvan wordt in het boek van Klever
behandeld.
Hiervoor kiest Klever voor een nieuwe benadering: hij behandelt
de klassieken naar de betekenis die zij in hun tijd hadden en
daarna legt hij de koppeling naar Spinoza. Het boek is een
omvangrijk naslagwerk, maar leest tegelijkertijd als een spannende
roman. Met elke aangehaalde auteur wordt een stuk van de geest van
Spinoza, deze "tweede generatie allochtoon", ontrafelt.
Elke grote geest uit de geschiedenis van het denken ontleent zijn
ideeën en inspiratie ook altijd voor een belangrijk deel aan zijn
voorgangers. Klever laat in zijn boek met vele voorbeelden duidelijk
zien dat dit ook bij Spinoza wel degelijk het geval was.
Een groot deel van zijn gedachten en thematieken ontleent Spinoza
rechtstreeks aan de klassieken. Veel van zijn denkbeelden zijn er op
gebaseerd en wat Spinoza daarvan bij wie vandaan haalt, dat maakt
Klever in helder taalgebruik duidelijk en overzichtelijk.
Wat een denker origineel maakt zijn de verbanden die hij of zij legt
tussen de uit verschillende bronnen geputte informatie die hem of
haar ter beschikking staan. Het is Klever's verdienste dat hij de
historische fundamenten van nederlands grootste filosoof in dit boek
heeft blootgelegd en aanschouwelijk heeft gemaakt.
Een aanrader.
-------------------------------------------------------------------
Titel: En je zult spinazie eten
Auteur: Jan Knol
Uitgeverij: Wereldbibliotheek, 2006, http://tinyurl.com/pasfa
ISBN: ISBN 90 284 2096 7
Bladzijden: 127
Prijs: 12,50 euro
"Aan tafel bij Spinoza, filosoof van de blijdschap"
Dit boek van de theoloog, predikant en oprichter van de
spinoza-kring Groningen Centrum is een licht verteerbare
uiteenzetting van Spinoza's denkbeelden, gebaseerd op de Ethica.
Na een korte inleiding op Spinoza's leven en de indeling van de
Ethica gaat Knol over tot een behandeling van verschillende
aspecten van Spinoza's denkbeelden. Aspecten als de ene substantie
en de oneindige attributen en vervolgens via de modi over naar de
verschillende aandoeningen en de mogelijkheid van adequate ideeën
voor de mens. Helder en beknopt doet hij uit de doeken hoe hij
Spinoza verstaat en begrijpt.
Als toetje wordt besloten met een overzicht van uitspraken van
en over Spinoza. In die afsluiting ontbreekt natuurlijk Novalis
niet. Deze Duitse dichter zei "Spinoza ist ein gotttrunkener
Mensch", wat door Knol vertaald wordt met "Spinoza, een mens,
dronken van God."
Dat ook Knol zich laaft aan hemelse drank is te herleiden uit zijn
veelvuldig gebruik van het woord "God". Een vlugge telling laat
zien dat dit woord meer dan 200 maal in het boek voorkomt. Spinoza
gebruikt het in zijn Ethica ongeveer 400 keer.
Knol serveert bij het eten dus een Godendrank die de spinazie
wat zwaarder te verteren maakt. Evenwel blijft het een goed boek
voor wie de soms moeilijke materie in eenvoudige woorden begrijpen
wil.
-------------------------------------------------------------------
#2. Over Spinoza's natuurwetenschap
-------------------------------------------------------------------
Wim Klever heeft op de italiaanse site www.fogliospinoziano.it
een artikel gepubliceerd dat ingaat op het begrip inertie. Dit
begrip heeft betrekking op "de eigenschap van lichamen om te
volharden in de toestand waarin zij zich bevinden."
In dit artikel betoogt Klever dat in het denken van Descartes en
Newton aspecten voorkomen die erop wijzen dat de uiteindelijke
grond voor hun theorieën een geloofsovertuiging is, terwijl zij
pretenderen over een objectief wetenschappelijke benaderingswijze
van de natuur te beschikken. Volgens Klever beschikt Spinoza
daarentegen wel over zo een zuiver natuurwetenschappelijke theorie.
De notie van inertie, zoals omschreven door Galileo, Descartes
en later ook door Newton, is onverenigbaar met de natuurfilosofie
van Spinoza, waarin alles op deterministische wijze bepaald is.
Klever:
Beiden, Descartes en Newton, tonen in hun werk
elementen die meer uit hun geloofsovertuiging
stammen dan dat zij passen in hun wetenschappelijke
aanpak. Anders gezegd: beiden zijn zij voorstanders
van een volkomen mechanistische verklaring van alle
gebeurtenissen in het heelal, maar schrikken zij er
toch voor terug om daarin consequent te zijn.
Voor Descartes heb ik op zo'n inconsequentie
gewezen in het artikel en kan men verder nog wijzen
op de vanuit het mechanicisme onbegrijpelijke
wisselwerking van de geestelijke ziel met het
lichaam.
Newton handhaafde met zijn zwaartekracht-idee
de ondenkbare 'actio in distans': het naar zich toe
halen (doen bewegen) door het grotere lichaam van
het kleinere lichaam dat op afstand is.
Een lichaam kan alleen door een ander lichaam enige
wijziging of gedragsverandering ondergaan. Newton is
geniaal in zijn (wiskundige) beschrijving van de
gravitatie-constante maar verklaart niet waardoor
een en ander wordt veroorzaakt.
Het volledige artikel is te vinden op:
http://www.fogliospinoziano.it/Conditioned%20inertia.pdf
Een bijgewerkte, geredigeerde, versie staat op:
http://www.despinoza.nl/artikelen/klever-conditioned_inertia.pdf
-------------------------------------------------------------------
#3. Naar de film
-------------------------------------------------------------------
Door het ontbreken van filmmateriaal zullen we nooit weten of
Spinoza fotogeniek was. Gelukkig komt daar verandering in: ons is
ter ore gekomen dat er wordt gewerkt aan een film en een
documentaire met Spinoza in de hoofdrol.
De bedoeling is dat de documentaire volgend jaar tijdens de IDFA in
premiere gaat.
De redactie houdt het in de gaten.
-------------------------------------------------------------------
#4. Burger vertaling Ethica
-------------------------------------------------------------------
Een belangrijk deel van de site is gewijd aan de Ethica vertaling
van Dionijs Burger. Deze is tussen 2003 en 2005 gedigitaliseerd.
In de afgelopen anderhalf jaar is de PDF elke dag een keer
gedownload. Meer dan 600 geïnteresseerden hebben een kopie, een
aantal dat de komende tijd nog zal groeien. De tekst wordt nu voor
een laatste maal geredigeerd. Daarna zal ze ook via de website
van de Vereniging Het Spinozahuis beschikbaar zijn.
Er is nu een excel werkblad beschikbaar waarop per pagina is te
zien wat behandeld wordt.
PDF voorlopige versie:
http://www.despinoza.nl/ethica/spinoza-ethica.pdf
Overzicht referenties:
http://www.despinoza.nl/ethica/ref-ethica.xls
-------------------------------------------------------------------
#5. Colofon
-------------------------------------------------------------------
Inhoud, layout, uitvoering: redactie@despinoza.nl
Voor de maandeditie is input van de lezers nodig! Heb je iets te
melden? Laat het dan weten aan de redactie via het
e-mailadres: redactie@despinoza.nl (mailto:redactie@despinoza.nl)
Alles uit deze uitgave is voor overname beschikbaar.
Stuur deze e-mail door aan geïnteresseerden!!
Stuur voor aanmelden een e-mail:
mailto:maandeditie-request@despinoza.nl?subject=subscribe
Stuur voor afmelden een e-mail:
mailto:maandeditie-request@despinoza.nl?subject=unsubscribe
"wat unbidan we nu?"
