despinoza.nl

Welkom bij De Maandeditie, de onregelmatig verschijnende nieuwsbrief van despinoza.nl. In deze editie de volgende onderwerpen:

• Recensies: een introductie op Wim Klever's Ethicom, Dawkins' The God Delusion en Israel's Enlightenment Contested;
• Burger's Ethica vertaling geredigeerd;
• Spinoza's boekenkast: een overzicht van de boeken die Spinoza in zijn kast had staan;
• Berichten over onder meer Jonathan Israel, de Canon van de vanderlandse geschiedenis en meer...

In 1996 bracht Wim Klever zijn levenswerk uit, genaamd "Ethicom Spinoza's Ethica vertolkt in tekst en commentaar". Na lang wachten is dit boek in een nieuwe druk verschenen bij uitgeverij Eburon. Een introductie.

De God van Spinoza is een heel bijzondere. Want die god schrijf je met een kleine 'g', niet met een grote. Spinoza was dan ook een criticus van religie. Een late navolger van Spinoza is Richard Dawkins. Die heeft zojuist een boek uitgebracht in zijn eigen, niet aflatende strijd tegen religie. Het boek draagt de titel 'The God Delusion', oftewel 'De God-illusie'. Een moderne bijbelkritiek, besproken door Rob van den Berg.

Niet de gematigde Voltaire, maar radicale denkers domineerden de Verlichting. Het was een Nederlands-Franse beweging van atheïsten en materialisten, schrijft Jonathan Israel in het tweede deel van zijn grote overzichtswerk. Een revolutionaire conclusie, vindt Marinus de Baar. Wie nog iets over de Verlichting denkt te kunnen melden, kan niet om Israel heen. Uit dagblad Trouw.

Eindelijk is het zo ver. De vertaling door Dionijs Burger van de Ethica is geredigeerd. Het werk is uitgevoerd onder redactie van professor Piet Steenbakkers. Henri Krop, Wiep van Bunge, Bart Leeuwenburgh en met name Ruben Buys hebben bijgedragen. Leon Kuunders en Piet hebben de wijzigingen doorgevoerd. De Ethica, zoals die nu te lezen valt, is werkelijk een getrouwe kopie van het handschrift van Burger. Door Piet Steenbakkers wordt nu de laatste hand gelegd op de annotaties. Die zullen nog aan de tekst worden toegevoegd.

De Ethica is pagina voor pagina te lezen via de volgende links: Voorblad, Deel I, Deel II, Deel III, Deel IV en Deel V. Er staat ook een pdf online.

Spinoza had een uitgebreide bibliotheek. De inhoud daarvan is na zijn overlijden in 1677 vastgelegd door notaris Van den Hove die de veilingcatalogus samenstelde. In 1888 is dit document door de toenmalige archivaris van Den Haag gepubliceerd. In 1965 is bij Brill uit Leiden de "Catalogus van de bibliotheek der Vereniging Het Spinozahuis te Rijnsburg uitgegeven." Daarin staat het overzicht van de 160 boeken en geschriften uit Spinoza's bibliotheek.

De pagina's uit de Catalogus met de titels zijn op de site overgenomen.Pagina 10, inleiding en verklaring van gebruikte tekens en afkortingen; Pagina 19, Aldabi, Meir - Biblia Sacra; Pagina 20, Biblia Sacra Hebraica - Calepinus, A.; Pagina 21, Calvijn - Mad. Daunoy; Pagina 22, Delgado - Elia Levita; Pagina 23, Epictetus - Hagada van Pesach; Pagina 24, Hippocrates - Justinianus; Pagina 25, Keppler, Joh. - Leonitius, J.; Pagina 26, Livius - Metius, A.; Pagina 27, Monluciano, A. M. - Pereira, bento; Pagina 28, Perez, A. - Quevedo, Don Fr. de; Pagina 29, Raetken - Scheiner, Chr.; Pagina 30, Schooten, Fr. à - Tacitus; Pagina 31, Tacitus - Virgilius; Pagina 32, Phrases Virgil. et Horat. - anoniem.

Het stemmen is in volle gang. Stemmen ja, geen kiezen. Want kiezen, dat doen de volksvertegenwoordigers waar we vandaag op stemmen. Stemmen, kiezen ... begrijpt u het verschil nog?

Afgelopen donderdag 9 november gaf Jonathan Israel de Thomas Moore lezing. Deze lezing, met als titel "Kunnen zeggen wat je wil is belangrijker dan kunnen geloven wat je wil" is afgedrukt in de Opinie bijlage van NRC Handelsblad van 11 november.

Bij aanvaarding van zijn ere-doctoraat op woensdag 8 november j.l. sprak Jonathan Israel zijn voordracht "Radical Enlightenment, Mainstream Enlightenment and the World of Today" uit. Die lezing is integraal overgenomen en voorzien van (extra) links.

Volgens de Nijmeegse politieke filosoof Marin Terpstra trekt Jonathan Israel de verkeerde conclusies als hij de nederlandse cultuur identificeert met het Nederland als bakermat van de Verlichting. Want de Nederlandse geschiedenis kenmerkt zich door verzuiling, niet individualisering. Tim Houwen bericht in Trouw.

In de prachtige aula van de Erasmus Universiteit Rotterdam werd gisteren een ere-doctoraat uitgereikt aan Jonathan Israel. Een foto impressie.

Mededelingen vanwege Het Spinozahuis nummer 22 is uitgegeven in 1965 bij E.J. Brill te Leiden. Het bevat de lezing die door Dr. H.S. Frenkel op 8 mei 1965 te Rijsburg heeft gehouden.

Spinoza werd op 23 jarige leeftijd verbannen uit de joodse gemeenschap. Die gebeurtenis vond 350 jaar geleden plaats, in 1656. In 'The New York Observer' een verslag van een conferentie die afgelopen zondag ter ere van deze gebeurtenis is gehouden. Door Phil Weiss.

Spinoza was een belezen man. De inhoud van zijn bibliotheek is bekend doordat na zijn overlijden een veilingcatalogus is gemaakt. Aan de hand van die lijst is de bibliotheek in het Spinozahuis te Rijsburg opgebouwd. De oorspronkelijke boeken zijn in 1677 verkocht. Welke boeken en geschriften bezat Spinoza?

Afgelopen week gingen op de Moral Brainconferentie in Gent gerenommeerde evolutiebiologen en neurologen met elkaar in discussie over de moraliteit van ons brein. Liggen de wortels van goed en kwaad verborgen tussen onze hersenkronkels? Kunnen we ons moreel vermogen manipuleren en wat betekent dat voor de omgang met onze medemens? Uit De Morgen van 20/10, door Marnix Verplancke.