329

hartstogt der blijdschap zelven (volgens de bep. der blijdschap, die men zien kan in aanm. stell. 11 deel 3) gekoesterd of vermeerderd; maar die daarentegen uit de droefheid voortkomt wordt door den hartstogt der droefheid zelven (volgens dezelfde aanm.) verminderd of beteugeld. De kracht dus der begeerte, die uit de blijdschap ontstaat, moet door het vermogen van den mensch en tevens door het vermogen der uitwendige oorzaak; maar die uit de droefheid ontstaat alleen door het vermogen van den mensch bepaald worden; en dus is gene sterker dan deze; w.t.b.w.

Aanmerking. In dit weinige heb ik de oorzaken der menschelijke onmagt en onstandvastigheid, en waarom de menschen de voorschriften des rede niet bewaren, ontvouwd. Nu blijft nog over, dat ik aantoon, wat het is dat de rede ons voorschrijft, en welke hartstogten met de regels der menschelijke rede overeenkomen, welke integendeel daartegen strijden. Doch voordat ik dit op onze uitvoerige, wiskunstige manier begin te bewijzen, lust het mij hier eerst kortelijk de voorschriften der rede zelve aan te toonen, opdat >>


aantal woorden: 172