262

van elken hartstogt een algemeen begrip te hebben. Het is voor ons genoeg, zeg ik, de algemeene eigenschappen der hartstogten en van den geest te begrijpen, opdat wij kunnen bepalen, hoedanig en hoe groot de magt van den geest is in het beheerschen en beperken der hartstogten. Al is er dus nog zulk een groot onderscheid tusschen deze en dien hartstogt van liefde, haat of begeerte, b.v. tusschen de liefde voor zijne kinderen en de liefde voor zijne vrouw, het is voor ons echter niet noodig deze verschillen te leeren kennen en de natuur en den oorsprong der hartstogten verder te onderzoeken.

Stelling LVII. Elke hartstogt van elk enkelwezen verschilt van den hartstogt van eenen anderen zooveel, als de wezenheid des eenen van die des anderen verschilt.

Bewijs. Deze stelling blijkt uit o.k.w. 1, welke te zien is na hulpstelling 3. aanm. stelling 13 deel 2. Des niettemin zullen wij haar uit de bepalingen der drie oorspronkelijke hartstogten bewijzen. Alle hartstogten worden tot begeerte, blijdschap of droefheid teruggebragt, gelijk hunne bepalingen, die wij gegeven hebben, doen zien. Begeerte echter is ieders natuur of wezenheid zelve (zie de bep. daarvan in aanm. stell. 9 van dit deel); derhalve verschilt de begeerte van ieder enkelwezen zooveel van de begeerte van een ander als >>


aantal woorden: 214