260

van nature verschillend van de droefheid, die uit eene andere oorzaak ontstaat; hetgeen ook van liefde, haat, hoop, vrees, weifeling enz. moet verstaan worden: en dus bestaan er noodzakelijk van blijdschap, droefheid, liefde, haat enz. zoo vele soorten als er soorten zijn van voorwerpen, waardoor wij aangedaan worden. Maar de begeerte is ieders wezenheid of natuur zelve, voorzoover zij gedacht wordt als zijne bestaande gesteldheid bepaald om iets te verrigten. (zie aanm. stell. 9). Naarmate dus iemand door uitwendige oorzaken met deze of die soort van blijdschap, droefheid, liefde, haat enz. wordt aangedaan, dat is naarmate zijne natuur op deze of eene andere wijs wordt gestemd, moet ook noodzakelijk zijne begeerte eene andere of eene andere zijn en moet de natuur der eene begeerte van die der andere zooveel verschillen, als de aandoeningen, waaruit elke voorkomt, onderling verschillen. Derhalve bestaan er zoovele soorten van begeerte als er soorten zijn van blijdschap, droefheid, liefde enz., en bij gevolg (volgens het reeds aangetoonde) als er soorten van voorwerpen zijn, door welke wij worden aangedaan; w.t.b.w.

Aanmerking. Onder de soorten van hartstogten, die (volgens de vorige stell.) zeer velen moeten zijn, vallen in het oog de weelderigheid, dronkenschap, wellustigheid, gierigheid, >>


aantal woorden: 199